Bạn chưa biết thế nào là một chiếc Porsche dành cho người mê lái – cho đến khi bạn trực tiếp ôm vô lăng 1 chiếc Porsche Cayman.
“Xe đua. Xe đua. Xe đua. Hy vọng Porsche sẽ không ghét tôi khi tôi nói thẳng điều này, nhưng thực sự Cayman linh hoạt và lái hay hơn bất kỳ chiếc 911 nào ngoại trừ 911 GT3 RS! Chiếc Cayman cho người lái sự tự tin tuyệt đối. Khi tinh chỉnh xe đua của mình, tôi muốn nó cho sự cân bằng và tự tin như chiếc Porsche Cayman này”. Đó là những lời nhận xét của Randy Pobst về chiếc Porsche Cayman đời 2009. Với hơn 90 lần bước lên bục chiến thắng tại các giải đua trên nước Mỹ, bao gồm 2 lần vô địch giải đua bền 24h of Daytona, chắc chắn Randy Pobst biết thế nào là một chiếc xe tốt.
Một tay đua chuyên nghiệp đã dùng những lời có cánh để mô tả thế hệ Cayman đời 987, rất nhiều phóng viên xe danh tiếng trên thế giới cũng nói điều tương tự. Ý kiến của họ khiến tôi vô cùng tò mò về chiếc xe sinh ra khi mình chưa bước chân vào nghề đánh giá xe này. May mắn làm sao, tôi có dịp trải nghiệm một chiếc Porsche Cayman đời 2009 của một anh bạn chuyên độ xe rất nổi tiếng trong Sài Gòn, anh Tự Thanh Đa. Trực tiếp ngồi vào ghế lái, trực tiếp vần vô lăng, trực tiếp đạp ga, đạp phanh, trực tiếp cảm nhận chiếc xe bằng cả 5 giác quan, tôi thực sự hiểu vì sao giới mộ điệu lại khen ngợi nó đến vậy. Phải trải nghiệm thực tế thì bạn mới thấy Cayman không phải là một chiếc “911 phiên bản giá rẻ”. Từ ngữ không thể miêu tả trọn vẹn trải nghiệm với Porsche Cayman nhưng tôi sẽ cố gắng hết sức.
Vẻ đẹp không tuổi
Tôi thường nói rằng một chiếc xe đẹp sẽ chỉ thực sự đẹp khi 10 năm sau nhìn lại, bạn vẫn thấy nó đẹp. Cayman đời 987 là một dòng xe như vậy. 2009 là năm đầu tiên dòng Cayman được nâng cấp sau khi ra đời vào năm 2006. Dù vậy, phiên bản facelift 2009 này gần như chẳng thay đổi gì cả, chí ít là đối với những ai không quá quan tâm đến thương hiệu Porsche. Vẫn kiểu dáng bo tròn, vẫn cặp đèn mắt ếch và những vòm bánh xe nảy nở, chỉ cần nhìn qua là bạn biết đó là một chiếc Porsche.
Porsche nổi tiếng là bảo thủ khi họ luôn bảo tồn kiểu dáng chung của các mẫu xe thể thao, điển hình là các đời xe 911. Dòng Boxster và Cayman cũng vậy, thế hệ 987 cũng không quá khác biệt so với 986. Giống như loài bò sát cùng tên, Porsche Cayman có thiết kế được lấy cảm hứng từ thiên nhiên, mọi đường nét đều hài hòa nhằm tạo nên kiểu dáng khí động học nhất có thể. Có thể thấy phần chân kính lái cho đến nóc xe là một đường cong hoàn hảo, mô phỏng hình dáng một giọt nước – thứ có độ cản gió thấp nhất trong thế giới tự nhiên.
Nhờ thiết kế mượt mà, Porsche Cayman 987 có chỉ số cản gió chỉ 0,29 Cd, một mức rất đáng nể tại thời điểm nó ra mắt. Kết hợp với diện tích đầu xe chỉ dưới 2 mét vuông, Porsche Cayman là một trong những chiếc xe có khả năng cắt gió “nuột” nhất tại thời điểm trình làng. Một thiết bị khí động học quan trọng khác là một cánh phá gió (spoiler) ở đuôi xe, có tác dụng phá vỡ dòng không khí trượt trên thân xe để giảm nhiễu động không khí sau đuôi xe, tăng độ ổn định cho chiếc Cayman. Chiếc Cayman này được chủ nhân độ thêm một cánh gió cỡ lớn khác với tác dụng tạo ra lực ép xuống mặt đường, tăng khả năng vận hành của chiếc xe ở tốc độ cao.
Bằng một cách nào đó, chiếc Cayman gợi nhớ đến kiểu dáng của mẫu hypercar đình đám Carrera GT. Có thể là do kết cấu động cơ đặt giữa đã khiến Cayman có phần nóc xe thoải dài về phía đuôi giống như Carrera GT. Cũng một phần do cụm đèn tròn đặc trưng, hoặc cụm đèn LED với 2 dải LED vắt ngang. Chiếc Cayman này còn được trang bị bộ la-zăng kích cỡ 19 inch đặc trưng của 911 Turbo, mang lại dáng đứng thể thao và ấn tượng hơn nhiều so với la-zăng tiêu chuẩn 17 inch.
Nội thất tối giản
Bạn sẽ không tìm thấy những chi tiết phù phiếm bên trong khoang cabin Cayman, mọi chi tiết đều được bố trí một cách khoa học, dễ nắm bắt và không thừa thãi. Ghế ngồi thể thao có thiết kế ôm người, bọc da và Alcantara. Ghế ngồi của chiếc Cayman này không chỉnh điện hoàn toàn nhưng điều đó cũng không quá bất tiện nếu như bạn là chủ xe và lái xe hằng ngày. Bù lại, tầm quan sát của người lái là tương đối thoáng với kính trước rộng và các kính bên cũng không quá gò bó như các mẫu coupe khác.
Sự tập trung vào trải nghiệm lái tiếp tục được thể hiện bằng một chiếc vô lăng không có nút bấm nào ngoài … còi. Vô lăng được bọc da nappa tương đối mềm mại và ốp nhôm, toàn những vật liệu cao cấp và thứ duy nhất chiếc vô lăng này thực hiện là điều khiển 2 bánh trước, không chỉnh âm lượng, không đàm thoại rảnh tay. Phía sau vô lăng là 2 lẫy chuyển số bằng nhôm to bản, phát ra những tiếng “kịch, kịch” chắc nịch rất đã tay. Chủ xe cũng ốp các-bon tất cả những chi tiết có thể thay thế trong khoang nội thất, mang đến vẻ hiện đại và thể thao cho chiếc xe đã 11 năm tuổi.
Tất nhiên, ta không thể không kể đến cụm đồng hồ cơ của Porsche Cayman. Đồng hồ tua máy đặt chính giữa, ngay bên dưới là một màn hình nhỏ thể hiện tốc độ di chuyển và hệ thống kiểm soát áp suất lốp từng bánh xe. Đây là một trang bị mà thậm chí đến năm 2020, nhiều xe tiền tỷ còn chưa có. Cụm đồng hồ của Porsche Cayman thực sự rất đơn giản nhưng đầy hiệu quả. Một điểm thiết kế đậm chất Porsche nữa là nút đề đặc ở bên trái vô lăng. Thiết kế này kế thừa từ những xe đua của Porsche.
Chìa khóa cắm bên trái vô lăng là một chi tiết thể hiện tính truyền thống của Porsche. Nhiều năm về trước, rất nhiều giải đua áp dụng "Sprint start": tất cả xe đua đậu ở 1 bên đường, các tay đua thì đứng ở bên đường bên kia. Khi hiệu lệnh bắt đầu cuộc đua vang lên, các tay đua sẽ chạy thật nhanh đến xe của mình và khởi động xe nhanh nhất có thể. Kiểu bắt đầu cuộc đua thú vị này khiến tay đua nào vào xe, khởi động và cho xe lăn bánh càng sớm thì càng có một khởi đầu tốt.
Chìa khóa Porsche nằm ở bên trái là để khi tay đua vừa bước vào xe thì: tay trái vặn chìa khóa, chân trái đạp côn, chân phải sẵn sàng đạp ga trong khi tay phải vào số một. Tứ chi đều được tận dụng để tay đua khởi đầu nhanh nhất có thể. Chìa khóa cắm bên trái vô lăng từ đó đã trở thành một trong những nét đặc biệt của mọi chiếc Porsche.
Điều khiến 1 chiếc Cayman đặc biệt là sự thực dụng của nó. Không quá lời khi nói rằng Cayman là dòng xe coupe 2 chỗ thực dụng nhất phân khúc. Xe có đủ ngăn chứa đồ ở tap pi, dưới táp lô, thậm chí là 2 giá để cốc được đặt ẩn trong táp lô khá thú vị. Vì kết cấu động cơ đặt giữa nên Porsche Cayman có tới 2 khoang chứa đồ ở đầu xe và đuôi xe nên bạn và 1 hành khách đi cùng có thể thoải mái mang đồ đạc đi du lịch cả tuần. Tất nhiên, xe chỉ dành cho những người chưa lập gia đình hoặc chưa có con nhỏ.
Trải nghiệm xứng danh Porsche
Những chiếc Cayman đời 2009 thuộc thế hệ 987 facelift, một bản nâng cấp giữa dòng đời rất đáng kể so với những chiếc 987 đầu tiên. Trái với những hãng xe khác, những phiên bản nâng cấp giữa dòng đời của xe Porsche thường sở hữu những nâng cấp thực sự đáng giá và Cayman 987 facelift là một ví dụ điển hình. Hãy bắt đầu bằng thứ quan trọng nhất: động cơ phẳng 6 xy-lanh lừng danh.
Mọi fan Porsche chân chính đều sẽ biết Hans Mezger là ai. Ông là người tạo ra cỗ máy 6 xy-lanh phẳng cung cấp động lực cho chiếc 911 đầu tiên và di sản của ông còn tồn tại đến tận đời Cayman 987.1 và 911 997. Với chiếc Cayman 987.2 mà tôi trải nghiệm, trái tim của nó là hoàn toàn mới, không còn là động cơ Mezger M96 nữa. Động cơ 9A1 của Cayman 2009 có dung tích 2.9L, tăng 200 phân khối so với động cơ Cayman 2008. Công suất tối đa của khối 9A1 trên bản Cayman tiêu chuẩn là 265 mã lực tại 7.200 vòng/phút, lực mô-men xoắn tối đa 300 Nm tại dải vòng tua 4.400 – 6.000 vòng/phút. Tuy nhiên, nâng cấp đáng chú ý nhất của khối động cơ mới là việc loại bỏ thanh trung gian (intermediate shaft), vốn có nhiệm vụ cung cấp động năng để hệ thống van hoạt động với động cơ M96 cũ. Do một quyết định tiết kiệm chi phí không thực sự thấu đáo, bạc đạn của thanh trung gian của động cơ M96 dễ bị hỏng do thiếu dầu, dẫn đến hư hại động cơ nghiêm trọng. Động cơ 9A1 mới của Cayman 2009 thay hệ thống thanh truyền này bằng xích cam truyền thống, loại bỏ hoàn toàn lỗi thiết kế của động cơ cũ.
Một điểm nhấn nữa về mặt công nghệ của khối động cơ nằm trong chiếc Cayman 2009 là hệ thống dầu bôi trơn khô (dry sump), tức là dầu động cơ được chứa trong 1 bể chứa riêng thay vì nằm ở đáy các-te như động cơ thông thường. Ưu điểm của hệ thống bôi trơn khô là hiệu năng làm mát các chi tiết máy không bị ảnh hưởng khi xe vào cua với tốc độ cao, gia tốc phương ngang lớn. Hệ thống bơm dầu cũng có thể tùy chỉnh áp lực bơm cho phù hợp với nhu cầu làm mát động cơ. Đó là lý do vì sao hệ thống bôi trơn khô thường chỉ xuất hiện trên xe hiệu năng cao.
Một nâng cấp khác cũng đáng giá không kém, đó là hộp số ly hợp kép 7 cấp PDK. 2009 là năm đầu tiên dòng xe Cayman/Boxster có tùy chọn hộp số PDK. PDK là viết tắt của Porsche Doppelkupplung, nghĩa đen là “hộp số ly hợp kép”. Giờ đây, ai cũng nắm rõ hộp số ly hợp kép ưu việt đến đâu nhưng vào thời điểm Cayman 987.2 ra mắt, hộp số PDK thực sự là một phép màu.
Có lẽ bạn sẽ nhận thấy tôi không dùng cụm từ “hộp số tự động”. Nếu gọi hộp số PDK chỉ là một loại hộp số tự động thì chẳng khác nào ví Beethoven cũng chỉ là một người chơi piano vậy. Xét về cấu trúc, PDK không khác gì một hộp số sàn nhưng có 2 bộ ly hợp riêng biệt. Hộp số PDK đã được Porsche sử dụng trên xe đua Porsche 956 và 962 từ rất lâu nhưng gần đây, nhờ những tiến bộ về sản xuất và tối ưu chi phí, họ mới bắt đầu thương mại hóa nó. Về cơ bản thì ưu điểm của hộp số PDK là khi bạn vào số 1 thì số 2 đã sẵn sàng, khi chuyển sang số 2 thì số 3 cũng đã sẵn sàng. Như vậy, quá trình chuyển số nhanh và mượt mà hơn nhiều so với hộp số tự động biến mô thông thường.
Vậy trải nghiệm thực tế thì sao? Đó là một sự bất ngờ. Tôi không ngờ rằng một chiếc xe đã 11 năm tuổi nhưng lại nhạy bén và linh hoạt đến như vậy! Mọi thao tác của tôi đều được chiếc xe phản ứng ngay lập tức, không một chút lưỡng lự. Vô lăng trợ lực dầu truyền mọi thông tin từ mặt đường lên đôi tay tôi, chân ga, chân phanh cực đầm và chính xác. Trên hết, khối động cơ nạp khí tự nhiên mới thực sự là ngôi sao của buổi trình diễn, cung cấp lực kéo đáng ngạc nhiên dù không có tăng áp, kèm theo tiếng thét tê tái đến dựng tóc gáy. Tất nhiên, hộp số PDK là bạn nhảy hoàn hảo của khối Boxer, tự động chọn cấp số chính xác theo ý muốn người lái. Cầm lái chiếc Porsche Cayman, tôi thực sự thấu hiểu rằng thông số trên giấy tờ không thể phản ánh hết trải nghiệm với chiếc xe. Cũng chỉ khi trực tiếp cầm lái Cayman, bạn mới hiểu rằng đây không phải là chiếc xe dành cho những ai "không thể mua 911". Porsche Cayman đơn giản là thứ mà kỹ sư Porsche sẽ làm khi không phải đặt động cơ ở đuôi xe.
Kết luận
Điều tuyệt vời là sau khi đã thỏa mãn tay lái ở 1 cung đường phù hợp, bạn vẫn có thể trở lại với cảnh tắc đường Sài Gòn mà vẫn thoải mái, êm ái trên chiếc Cayman. Nếu thích, bạn cũng có thể chạy 1 mạch đến Đại Nam, quẫy tưng bừng khắp trường đua rồi lại thong thả dong xe về nhà. Sự thực dụng và đa dụng là điểm mạnh của Porsche Cayman. Nếu tài chính không đủ để sở hữu nhiều xe một lúc, Cayman xứng đáng là một mẫu xe “all-in-one”, có thể thỏa mãn phần lớn nhu cầu của chủ nhân. Thật khó để tìm được một chiếc xe thể thao 2 cửa nào hoàn thiện như Porsche Cayman.